Articles by Nijazi Mema

Budapest, shpërthejnë dy rafineri nafte të lidhura me Rusinë

Rafineria Szazhalombatta në Hungari dhe Petrotel-Lukoil në Rumani u përfshinë nga një shpërthim zjarri brenda pak orësh nga njëra-tjetra, raporton Le Figaro. Zjarrfikësit hungarezë vunë shpejt nën kontroll zjarrin në rafinerine e parë. Shpërthimi në të dytën plagosi rëndë një punëtor në këmbë dhe kokë. Të dy strukturat, të cilat janë ndër më të mëdhatë në të dy vendet, kanë një gjë të përbashkët: të dyja janë të lidhura në një mënyrë ose në një tjetër me Rusinë. Rafineria Százhalombatta, e vetmja strukturë e madhe e përpunimit të naftës bruto në Hungari, rafinon kryesisht naftë nga Rusia duke kembengulur se nuk ka alternativë tjetër. Kjo është një gjë e rrallë në Bashkimin Evropian, ku shumica e vendeve vendosën të ulin importet e tyre të naftës dhe gazit rus pas pushtimit të Ukrainës. Rafineria Petrotel-Lukoil e Rumanise është një degë e grupit Lukoil, një nga kompanitë më të mëdha të naftës dhe gazit në Rusi. Veprim i qëllimshëm, gabim njerëzor apo mosfunksionim teknik Hetimet janë duke u zhvilluar në secilin vend. Autoritetet nuk e kanë përjashtuar mundësinë e një akti të qëllimshëm, as atë të gabimit të thjeshtë njerëzor ose mosfunksionimit teknik. Këto incidente ndodhën një ditë pasi u nënshkrua një marrëveshje midis ministrave të energjisë të Bashkimit Evropian për një ndalim të plotë të importeve të gazit rus deri më 1 janar 2028. Gati 20% e gazit të blerë nga Evropa është aktualisht ende rus. Megjithatë, dy vende të BE-së bien në sy: Hungaria dhe Sllovakia, qeveritë e të cilave ngurrojnë t’i kthejnë shpinën Rusisë/abcnews.al

4 days ago

Sports

Autobusi me pasagjerë përplaset me murin e një shkolle në Hungari, disa të lënduar

Në një aksident në Szolnok të Hungarisë, një autobus u përplas me murin e një shkolle. Si pasojë, përplasja shkaktoi shembjen e murit, shkatërrimin e plotë të pjesës së përparme të autobusit dhe lëndimin e shumë njerëzve, shumë prej të cilëve janë në gjendje kritike, shkruajnë mediat e huaja. Autobusi u përplas me murin e shkollës, por, për fat të mirë, nuk shkaktoi lëndime brenda klasës sepse nuk kishte mësim në kohën e aksidentit. Pas kësaj, një turmë e madhe prindërish, nxënësish, mësuesish dhe banorësh vendas të shqetësuar u mblodhën në vendngjarje. Policisë iu desh të shpërndante një pjesë të turmës për të shmangur ndërprerjen e operacioneve të shpëtimit. Ndërkohë, sipas raportimeve, shumica e atyre që ishin në autobus nuk shpëtuan pa lëndime. Sipas një raporti lokal nga szoljon.hu, aksidenti rezultoi në të paktën 30 lëndime të lehta dhe katër të rënda. Ekipet e reagimit ndaj emergjencave, përfshirë dy shërbime ambulancash me helikopter, kanë mbërritur dhe kanë transportuar të lënduarit në spitalet aty pranë. Sipas Agjencisë Hungareze të Lajmeve, departamenti i policisë së Szolnokut ka nisur një hetim për shkakun e aksidentit.

4 days ago

Technology

Flori i “varur”, Ogerta e “pavarur”/ Gazetari tregon rrethanat: Binaj nuk e fiton dot Bashkinë e Tiranës

TIRANË- Gazetari i njohur Fatos Mahmutaj, i ftuar në emisionin “Ora e Fundit” në ABC News, ka analizuar garën zgjedhore për Bashkinë e Tiranës dhe shanset për fitore nga mazhoranca dhe opozita. Ai theksoi se kandidati i opozitës Florjan Binaj po dëshmon qartësisht se nuk është i pavarur ashtu siç pretendoi dhe këtë e tregoi me rreshtimin e bërë sot në krah të partive opozitare. Sipas Mahmutajt, do të kishte qenë më e udhës që Binaj të garonte si një kandidat vërtet i pavarur, me mbështetje të gjerë, përfshirë edhe partitë e vogla. Mahmutaj ishte skeptik edhe për shanset e Binajt në garë, duke theksuar se fitorja në Bashkinë e Tiranës është e pamundur, pavarësisht bashkimit të opozitës apo mbështetjes së elektoratit gri. “Unë mendoj e Binaj do ishte mirë të mbetej një kandidat i pavarur, që të kishte mbështetje dhe nga partitë e vogla. Do ishte shumë mirë që të prezantohej vete dhe të mblidhte vota vetë pa pasur nga pas parti të tjerë. Nuk kishte pse ta reklamonte këtë mbështetje. Ne po shohim nga momenti në moment që ky njeri po del që nuk është i pavarur, por i varur gjithnjë edhe më shumë. PD ta thotë në mënyrë të drejtpërdrejtë që është zgjedhur prej saj. Binaj e ka të humbur bashkinë e Tiranë edhe sikur të bashkojë të gjithë votat e opozitës dhe të elektoratit gri. Berisha po e djeg dhe po i vë atë njollën si kandidat i Berishës. Berisha e bën këtë, sepse është mjeshtri i manipulimeve. Ai nuk e ka për turp, që të mashtrojë hapur”, theksoi ai./abcnews.al

5 days ago

Technology

Rama në Londra: Rendi shumëpalësh duhet të rishpiket, Shqipëria aspiron të zërë vendin që la bosh Britania në BE

LONDËR- Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, gjatë një fjale të mbajtur në Londër, ka folur mbi sfidat globale të rendit shumëpalësh dhe vendin që aspiron Shqipëria në arkitekturën e re ndërkombëtare. Ai u shpreh se rendi shumëpalësh është në një moment kritik, i cili ka nevojë emergjente për t’u rishpikur. Kryeministri i ftuar në forumin ndërkombëtar të sigurisë dhe politikave globale “Future Resilience Forum 2025”. ritheksoi ambiciet e Shqipërisë për integrim në familjen e madhe të Bashkimit Evropian. “Unë besoj fort rendi shumëpalësh nuk do të zhduket, por po përballet me një moment të vështirë, por është një moment, që sigurisht rrjeti i institucioneve që përfaqësojnë objektivin e botës përreth shumëpalësh po vihen në pikëpyetje, dhe kjo të vënit në pikëpyetje do të ndihmojë që ky rrjet të rishpiket, këto institucionet të rishpiken për të sjellë rendin shumëpalësh në një nivel tjetër. Është e dukshme qartë që rendi shumëpalësh ka qenë dobiprurës në shumë drejtime, por po kështu është po kaq e qartë që kur Trump për shembull sulmon institucionet që përfaqësojnë atë çka ka qenë deri më tani rendi shumëpalësh ka një argument: përgjigjja e të gjitha pikëpyetjeve me të cilat po përballemi duhet gjetur në një rend shumëpalësh të rishpikuar. Disa gjëra duhet menduar nga e para. Në Shqipëri, ne, kemi shumë ëndrra, shumë ambicie, shumë zjarr dhe pasion për ta transformuar vendin tonë dhe për të bërë anëtar të BE me shpresë që të zëmë vendin që la bosh Britania, por nuk kemi bekimin që ju dhe demokraci të tjera kanë që të kenë universitetet më të jashtëzakonshmet, mendimtarët më të ndritur dhe që kanë një kapacitet të jashtëzakonshme për të menduar për të ardhmen”, tha ai./abcnews.al

5 days ago

Technology

Finlanda do t’i bashkohet nismës së NATO-s për të blerë armë amerikane për Ukrainën

Finlanda do të marrë pjesë në iniciativën e NATO-s për të blerë armë amerikane për Ukrainën, raportoi transmetuesi publik finlandez YLE. Ministri finlandez i Mbrojtjes, Antti Hakkanen tha se Helsinki do t’i bashkohet programit të aleancës Listës së Kërkesave të Prioritizuara për Ukrainën (PURL), sipas të cilit anëtarët e NATO-s blejnë armë të prodhuara në SHBA bazuar në kërkesat e Ukrainës. “Ne e shohim si thelbësore që Ukraina të marrë armë kritike nga SHBA-të,” u tha Hakkanen gazetarëve në Bruksel, ku ministrat e Mbrojtjes së NATO-s po mbajnë një takim. Çdo paketë armësh PURL thuhet se vlerësohet në afërsisht 500 milionë dollarë. Megjithatë, Hakkanen nuk zbuloi shumën që Finlanda do të kontribuonte financiarisht në iniciativë. Ai theksoi se armët me rreze të gjatë veprimi janë jetike për Ukrainën dhe do të kishin “ndikim të qartë” në luftë, duke nënvizuar nevojën që vendet perëndimore të rrisin mbështetjen ushtarake dhe të shtrëngojnë sanksionet ekonomike kundër Rusisë. “Është e vetmja mënyrë për të arritur paqen, nëse është ajo që duam vërtet”, tha ai. NATO e prezantoi iniciativën PURL në korrik, pasi presidenti i SHBA-së, Donald Trump pezulloi përkohësisht ndihmën ushtarake për Ukrainën, duke akuzuar aleatët se nuk po e ndajnë barrën.

Oct 16, 2025

Technology

Shkencëtarët zbulojnë material të ri që mund të revolucionarizojë energjinë diellore

Shkencëtarët e Universitetit të Kembrixh kanë bërë përparim që mund të revolucionarizojë energjinë diellore, duke zbuluar një mënyrë të re për ta kthyer dritën në energji elektrike duke përdorur një material të vetëm, të lehtë, duke i bërë potencialisht panelet diellore më të lira, më efikase dhe më të lehta për t’u prodhuar. Botuar nga “Science Daily” të mërkurën, studimi prezanton një metodë shumë efikase për kapjen e dritës dhe shndërrimin e saj në energji elektrike. Ky inovacion mund të ndryshojë jo vetëm teknologjinë diellore, por edhe elektronikën, pasi lejon që i gjithë procesi të ndodhë brenda një materiali të vetëm. Hulumtimi përqendrohet në një material organik të quajtur P3TTM, i cili ka një elektron të vetëm të paçiftuar duke i dhënë atij veti unike. “Kjo është magjia e vërtetë”, tha Biwen Li, studiuesi kryesor në Laboratorin Cavendish. Në shumicën e materialeve organike, elektronet zakonisht formojnë çifte dhe mbeten të izoluara nga molekulat fqinje. Kur molekulat P3TTM janë afër njëra-tjetrës, elektronet e tyre të vetme bashkëveprojnë dhe rreshtohen në një model të veçantë. Drita mund ta bëjë një elektron të kërcejë në një molekulë aty pranë, duke krijuar ngarkesa që prodhojnë energji elektrike. Një qelizë diellore e hollë P3TTM e shndërroi pothuajse çdo grimcë drite në energji elektrike, duke punuar shumë me efikasitet duke përdorur vetëm një material. Energjia e vogël e nevojshme për këtë, e quajtur “Hubbard U”, është kostoja e të paturit të dy elektroneve në një molekulë. Dr. Petri Murto projektoi molekula që kontrollojnë mënyrën se si ato bashkëveprojnë dhe energjinë e nevojshme për ndarjen e ngarkesës nëpërmjet fizikës Mott-Hubbard. Ky përparim mund të lejojë që qelizat diellore të bëhen nga një material i vetëm, me kosto të ulët dhe i lehtë. Zbulimi është historikisht i rëndësishëm, duke përkuar me 120-vjetorin e lindjes së Sir Nevill Mott, puna e të cilit hodhi themelet për fizikën moderne të materies së kondensuar. “Ndihet sikur po mbyllet një rreth i plotë”, tha prof. Richard Friend. “Njohuritë e Mott-it ishin themelore për karrierën time dhe për kuptimin tonë të gjysmëpërçuesve. Të shohësh tani këto rregulla të thella mekanike kuantike që manifestohen në një klasë krejtësisht të re të materialeve organike dhe t’i shfrytëzosh ato për mbledhjen e dritës, është vërtet e veçantë”, shtoi ai. “Ne nuk po përmirësojmë vetëm dizajnet e vjetra”, tha prof. Hugo Bronstein i cili shtoi se “Ne po shkruajmë një kapitull të ri në librin shkollor, duke treguar se materialet organike janë në gjendje të gjenerojnë ngarkesa vetë”

Oct 16, 2025